Kai-Fu Lee ผู้บุกเบิกขับเคลื่อน AI แห่งเอเชียและระดับโลก : [ AI People EP.07 ]

Dr. Kai-Fu Lee คือบุคคลสำคัญผู้เชื่อมโยงวงการ AI ระหว่างซิลิคอนแวลลีย์และประเทศจีนได้อย่างแท้จริง ตลอดระยะเวลากว่าสามทศวรรษ เขาได้สวมหมวกหลายใบ ตั้งแต่การเป็นนักวิจัยระดับโลก ผู้บริหารบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ของสหรัฐฯ ในจีน ไปจนถึงการเป็นนักลงทุนผู้มองการณ์ไกลที่ขับเคลื่อนคลื่นลูกใหม่ของเทคโนโลยีจีน

รากฐานทางวิชาการและการบุกเบิก AI ยุคแรก (1980s – 1990s)

เส้นทางของ Kai-Fu Lee เริ่มต้นด้วยการศึกษาด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์ เขาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีจาก Columbia University และได้รับปริญญาเอก (Ph.D.) จาก Carnegie Mellon University (CMU) ในปี 1988

ความสำเร็จในฐานะนักวิจัย

ผลงานวิทยานิพนธ์ปริญญาเอกของเขาถือเป็นการบุกเบิกที่สำคัญ โดยเขาสร้างระบบ Sphinx ซึ่งเป็นระบบ “การรู้จำเสียงพูดอย่างต่อเนื่องโดยไม่ขึ้นกับผู้พูด” (Large-Vocabulary, Speaker-Independent, Continuous Speech Recognition) ที่แรกของโลก ความสำเร็จในงานวิจัยนี้ทำให้ชื่อของเขาเป็นที่รู้จักในฐานะนักวิทยาศาสตร์ AI แถวหน้า

การเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีที่ Apple และ SGI

หลังจากจบการศึกษา Lee ได้นำความรู้ด้านการรู้จำเสียงพูดไปใช้ในเชิงพาณิชย์ โดยเริ่มงานที่ Apple ในตำแหน่งผู้บริหารและนักวิจัย เขาเป็นหัวหน้าทีมที่พัฒนาเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการรู้จำเสียง ซึ่งถือเป็นความพยายามครั้งแรกๆ ของบริษัทในการนำ AI มาสู่ผู้บริโภค

จากนั้นเขายังได้ทำงานในตำแหน่งผู้บริหารระดับสูงที่ SGI (Silicon Graphics, Inc.) ซึ่งเป็นบริษัทผู้บุกเบิกด้านกราฟิกคอมพิวเตอร์และเซิร์ฟเวอร์สมรรถนะสูง

บทบาทสำคัญในประเทศจีน: การสร้างศูนย์วิจัยและการขับเคลื่อนอินเทอร์เน็ต (1998 – 2009)

Kai-Fu Lee เป็นบุคคลแรกๆ ที่นำวัฒนธรรมและเทคโนโลยี AI ของสหรัฐฯ เข้าสู่ประเทศจีนในระดับองค์กรอย่างเป็นระบบ โดยมีบทบาทสำคัญในการจัดตั้งหน่วยงานวิจัยของบริษัทยักษ์ใหญ่ของอเมริกาในปักกิ่ง

การก่อตั้ง Microsoft Research China (MSRC)

ในปี 1998 เขาได้กลับมายังประเทศจีนเพื่อก่อตั้งและเป็น ผู้อำนวยการก่อตั้ง (Founding Director) ของ Microsoft Research China (MSRC) ซึ่งต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น Microsoft Research Asia (MSRA) ภายใต้การนำของเขา

MSRC ได้รับการยกย่องจาก MIT Technology Review ให้เป็นหนึ่งในสถาบันวิจัยคอมพิวเตอร์ที่ดีที่สุดในโลก และที่สำคัญที่สุดคือเป็น แหล่งบ่มเพาะ (Talent Incubator) ของนักวิทยาศาสตร์ AI และผู้นำเทคโนโลยีชาวจีนรุ่นต่อมาจำนวนมาก

ประธาน Google China

ในปี 2005 Lee ย้ายไปรับตำแหน่งที่สร้างชื่อเสียงและเป็นที่จับตามองอย่างมาก นั่นคือการเป็นประธาน(President) ของ Google China ในช่วงนี้เขาเป็นผู้นำในการก่อตั้งและขยายการดำเนินงานของ Google ในตลาดอินเทอร์เน็ตที่เติบโตเร็วที่สุดในโลกก็คือจีนจนถึงปี 2009

การเปลี่ยนผ่านสู่การลงทุน: Sinovation Ventures (2009 – ปัจจุบัน)

การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญในอาชีพของ Lee คือการเปลี่ยนจากผู้บริหารองค์กรขนาดใหญ่มาเป็น นักลงทุน (Venture Capitalist) ผู้มีอิทธิพล

ผู้ก่อตั้งและ CEO ของ Sinovation Ventures

ในปี 2009 Kai-Fu Lee ได้ก่อตั้ง Innovation Works ซึ่งต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น Sinovation Ventures โดยเขาดำรงตำแหน่งประธานและ CEO (Chairman and CEO) บริษัทแห่งนี้ได้กลายเป็นหนึ่งในบริษัทร่วมทุนเทคโนโลยีชั้นนำของจีน โดยมุ่งเน้นการลงทุนในบริษัทเทคโนโลยีจีนรุ่นใหม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้าน AI, Deep Tech, และเทคโนโลยีสุขภาพ

กองทุนของ Sinovation Ventures มุ่งเน้นการลงทุนในบริษัทที่มีความสามารถหลักด้าน AI และใช้ประสบการณ์ของ Lee เพื่อให้คำปรึกษาและช่วยให้ผู้ประกอบการสร้างบริษัทระดับโลก

นอกจากนั้นยังมีการใช้ประโยชน์จากข้อมูลขนาดใหญ่ และตลาดผู้บริโภคที่กว้างใหญ่ของจีน ในการสร้างความได้เปรียบด้าน AI ด้วย

สถาบัน AI ของ Sinovation Ventures

นอกจากด้านการลงทุนแล้ว เขายังก่อตั้ง Sinovation Ventures Artificial Intelligence Institute เพื่อทำการวิจัยเฉพาะทางด้าน AI และช่วยให้บริษัทในเครือสามารถประยุกต์ใช้เทคโนโลยี AI ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ผู้ทรงอิทธิพลด้านความคิด: นักเขียนและนักวิเคราะห์ AI (2018 – ปัจจุบัน)

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา Kai-Fu Lee ได้สร้างอิทธิพลอย่างกว้างขวางในฐานะนักคิดและนักเขียนเกี่ยวกับอนาคตของ AI

หนังสือ AI Superpowers

ในปี 2018 เขาได้ตีพิมพ์หนังสือที่กลายเป็นหนังสือขายดีและมีอิทธิพลอย่างสูงคือ “AI Superpowers: China, Silicon Valley, and the New World Order” หนังสือเล่มนี้ให้มุมมองที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับการแข่งขันด้าน AI ระหว่างสหรัฐฯ และจีน โดยเขาโต้แย้งว่าจีนมีโอกาสที่จะก้าวนำหน้าสหรัฐฯ ได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากมีปัจจัยสำคัญสามประการ ได้แก่:

1. ผู้ประกอบการจีนที่หิวกระหายความสำเร็จ (Gladiatorial Entrepreneurs)
   
2. ข้อมูลขนาดใหญ่ที่มากมาย (Abundant Data)
   
3. การสนับสนุนจากภาครัฐ

ผู้ก่อตั้ง 01.AI

เมื่อเร็วๆ นี้ ในปี 2023 Lee ได้ก่อตั้งบริษัท AI ใหม่คือ 01.AI ซึ่งเป็นบริษัทที่มุ่งเน้นการพัฒนาโมเดลภาษาขนาดใหญ่ (Large Language Models – LLMs) และการแข่งขันในยุค Generative AI โดยตรง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของเขาในการก้าวทันและเป็นผู้นำในเทคโนโลยี AI ล่าสุดอย่างต่อเนื่อง

มรดกที่ทิ้งไว้

ถึงแม้ว่าบริการหลักของ Google ส่วนใหญ่จะถูกบล็อกในจีนแผ่นดินใหญ่ แต่ Google China ยังคงมีสำนักงานและพนักงานหลายร้อยคนในประเทศ โดยได้เปลี่ยนจากการเป็นผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตสำหรับผู้บริโภคโดยตรง มาเป็นหน่วยงานที่มุ่งเน้นด้านเทคโนโลยีที่รัฐบาลจีนสนับสนุนและเป็นไปตามกฎหมาย

บทบาทของ Google ในประเทศจีนจึงมุ่งเน้นไปที่พื้นที่ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการค้นหาและข้อมูลข่าวสารโดยตรง แต่เน้นที่การเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศเทคโนโลยีของจีน เช่น …

1. ธุรกิจโฆษณา (Ad Services)

Google ยังคงสร้างรายได้จำนวนมากจากประเทศจีนผ่านการขาย โฆษณา Google Ads ให้กับบริษัทจีน ที่ต้องการขยายธุรกิจและเข้าถึงผู้บริโภคในตลาดต่างประเทศ (นอกจีนแผ่นดินใหญ่)

2. การวิจัยและพัฒนา AI

Google ยังคงดำเนินงานวิจัยและพัฒนาในจีน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้าน ปัญญาประดิษฐ์ (AI) บริษัทได้จัดตั้ง ศูนย์วิจัย AI (AI Research Center) ในกรุงปักกิ่ง เพื่อดึงดูดและทำงานร่วมกับบุคลากรด้าน AI ที่มีคุณภาพของจีน บทบาทนี้มีความสำคัญต่อ Google ในฐานะบริษัทที่เน้น AI เป็นหลัก

การดำเนินงานด้าน R&D ในจีนแสดงให้เห็นว่า Google เล็งเห็นถึงศักยภาพของบุคลากรและเทคโนโลยีของจีน โดยเป็นการโฟกัสที่เทคโนโลยีพื้นฐาน (Deep Tech) มากกว่าบริการสำหรับผู้บริโภคทั่วไป

3. การให้บริการเครื่องมือบางอย่าง

Google ยังคงมีผลิตภัณฑ์บางอย่างที่ให้บริการได้ หรือเป็นเวอร์ชันที่ปรับให้เข้ากับข้อกำหนดของจีน ถึงแม้ว่าบริการที่โดดเด่นที่สุดอย่าง Google Translate ได้ถูกปิดตัวลงเนื่องจากการใช้งานในจีนที่น้อยลงและข้อจำกัด

นอกจากนี้ Google ยังเป็นผู้พัฒนา Android ซึ่งเป็นระบบปฏิบัติการที่ได้รับความนิยมอย่างสูงในโทรศัพท์มือถือที่ขายในจีน แม้ว่าบริการของ Google Play Store จะถูกแทนที่ด้วยร้านค้าแอปพลิเคชันของบริษัทจีนก็ตาม

สรุป

Kai-Fu Lee ได้รับการยกย่องจาก TIME Magazine ให้เป็นหนึ่งใน 100 บุคคลผู้ทรงอิทธิพลที่สุดในโลก (2013) และเป็นหนึ่งในผู้เชี่ยวชาญด้าน AI ที่มีผู้ติดตามทางโซเชียลมีเดียในจีนมากกว่า 50 ล้านคน มีบทบาทสำคัญในการบ่มเพาะบุคลากร AI ในจีน นำเทคโนโลยีระดับโลกเข้าสู่เอเชีย และสร้างสะพานเชื่อมระหว่างโลกตะวันตกและตะวันออกในยุค AI

. : รู้จัก PAM Realtime CDP ซอฟต์แวร์การตลาดอัตโนมัติพลัง ai ที่ PAMs.ai : .

ภาพประกอบจาก

techcrunch.com/2023/11/05/valued-at-1b-kai-fu-lees-llm-startup-unveils-open-source-model

iso.cuhk.edu.hk/english/publications/cuhkupdates/article.aspx?articleid=2384

bbva.com/en/innovation/kai-fu-lee-chinese-rock-star-artificial-intelligence